Tập đoàn Bưu chính Viễn thông VN (VNPT) vừa trở thành nhà
cung cấp dịch vụ chứng thực số đầu tiên tại VN. Thanh Niên đã trao đổi với ông
La Thế Hưng (ảnh), Trưởng phòng An toàn Thông tin - Công ty điện toán và truyền
số liệu VDC (VNPT) về dịch vụ này.
* Ông có thể cho biết rõ hơn dịch vụ chứng thực số mà VNPT vừa
được phép cung cấp?
- Trong các giao dịch
truyền thống, chúng ta vẫn sử dụng giấy tờ, công văn cùng với chữ ký và con dấu.
Việc giao dịch, trao đổi thông tin trên môi trường internet cũng cần có một cơ
chế tương tự và chữ ký số được sử dụng để phục vụ cho môi trường này. Khác với
chữ ký thường có thể phải mất nhiều thời gian để giám định khi cần thiết, chữ
ký số có thể được giám định, xác nhận nhanh với các công cụ điện tử. Cũng thế,
chứng thực số là một dịch vụ trên internet tương tự như việc công chứng trên giấy
tờ, văn bản thông thường. Cụ thể, chữ ký số là một giải pháp công nghệ đảm bảo
tính duy nhất cho một người khi giao dịch thông tin trên mạng, đảm bảo các
thông tin cung cấp là của người đó.
Như vậy, liên quan đến vấn đề này có 3 yếu tố: chữ ký số, chứng
thư số và chứng thực số. Chữ ký số do người sử dụng tạo ra sau khi được nhà
cung cấp dịch vụ cung cấp chứng thư số. Chứng thực số được sử dụng để các đối
tác của người sử dụng biết và xác định được chữ ký, chứng thư của mình là đúng.
* Theo ông, nhu cầu về chứng thực số ở VN hiện nay ra sao?
Việc đưa ứng dụng này vào thực tế sẽ có tác động như thế nào đến các giao dịch
giữa người dân, doanh nghiệp (DN) và nhà nước?
- Hiện tại, Bộ Tài chính đã ra quyết định sử dụng hệ thống
chứng thực chữ ký số của VNPT cho giai đoạn thí điểm "Người nộp thuế nộp hồ
sơ khai thuế qua mạng internet" và áp dụng chữ ký số vào các thủ tục hải
quan điện tử giai đoạn 2009 - 2010.
- Một chương trình thí điểm cũng đang được Tổng cục Thuế bắt
đầu triển khai ở TP.HCM, áp dụng ban đầu cho 100 DN lựa chọn, sau đó sẽ mở rộng
cho tất cả các DN trên địa bàn thành phố đăng ký sử dụng. Dự kiến chương trình
sẽ được triển khai tại Hà Nội, Đà Nẵng và có khả năng được mở rộng ra cả nước
trong năm 2010.
 |
| Chữ ký số ký thế nào? |
-Việc trao đổi, giao dịch của các cá nhân, DN qua mạng ngày
càng phổ biến. Trong lĩnh vực thương mại điện tử, thống kê của Bộ Thông tin -
Truyền thông cho thấy giao dịch điện tử phát triển khá mạnh với hơn 9.000
website, doanh thu từ mua sắm trực tuyến, điện thoại... lên tới 450 triệu
USD/năm. Bên cạnh đó, Chính phủ đang đẩy mạnh cải cách hành chính với việc thúc
đẩy phát triển chính phủ điện tử nên nhu cầu về chứng thực số ở VN rất lớn.
Ứng dụng này khi đưa vào thực tế sẽ giúp cho các giao dịch
giữa công dân, DN và nhà nước thuận tiện và đảm bảo hơn. Ví dụ: người dân có thể
kê khai, nộp thuế và chuyển tiền trực tiếp qua mạng, DN có thể xây dựng hệ thống
mua bán trực tuyến, đảm bảo việc thanh toán qua hệ thống với chứng thư đã được
xác nhận, các DN ở các địa phương cũng có thể ký kết hợp đồng qua mạng thay vì
phải gặp nhau trực tiếp như hiện nay... Hiện đã có nhiều bộ, ngành triển khai
các dịch vụ công trực tuyến có sử dụng chữ ký số: Tổng cục Thuế, Ngân hàng Nhà
nước, Bộ Kế hoạch và Đầu tư...
* Để có một chứng thư số thì đăng ký như thế nào ?
- Cá nhân, DN, tổ chức muốn sử dụng dịch vụ này có thể liên
hệ trực tiếp với nhà cung cấp dịch vụ. Sau khi cung cấp các thông tin cần thiết,
người sử dụng sẽ được cấp một khóa bí mật để tạo chữ ký số sử dụng trong giao dịch.
Đồng thời người sử dụng cũng sẽ được cấp công cụ để chứng thực chữ ký của mình
với đối tác. Chữ ký số không giống như chữ ký bình thường ở chỗ mỗi lần ký, người
sử dụng sẽ dùng khóa bí mật để tạo chữ ký và mỗi lần ký sẽ là một chữ ký khác
nhau (về thuật toán). Dựa vào các công cụ điện tử được cung cấp, các đối tác có
thể kiểm tra chứng thư để xác định.
Hiện tại, ngoài chứng thư số cho cơ quan, tổ chức cá nhân,
VNPT còn cung cấp các loại chứng thư số cho website và cho chương trình ứng dụng.
Cụ thể, các website nếu có chứng thư sẽ giúp người dùng biết website đó có đúng
là của chủ sở hữu không, đặc biệt trong trường hợp website bị tấn công, giả mạo,
thay đổi thông tin hoặc chèn virus, mã độc.
Tương tự, khi người sử dụng một chương trình ứng dụng nào đó
được cung cấp trên mạng, nếu nhà sản xuất ứng dụng đã có chữ ký số ở đó sẽ giúp
người sử dụng biết về độ tin cậy của các chương trình ứng dụng này. Nếu các ứng
dụng này bị can thiệp, bị hack hoặc thay đổi thì chữ ký sẽ không thể hiện đúng.
(Theo trang chữ ký số)
